Czym jest myślenie kreatywne?
Do zrozumienia, czym jest myślenie kreatywne, mocno przyczyniły się badania maltańskiego psychologa i lekarza Edwarda de Bono. Jest on autorytetem w nauczaniu myślenia kreatywnego i twórcą definicji “myślenie lateralne”.
Myślenie lateralne to zdolność tworzenia pozornie nieistniejących połączeń, zdolność do patrzenia na rzeczy z różnych stron. To szukanie alternatywnych podejść, zanim znajdzie się ostateczne rozwiązanie. Myślenie kreatywne, lateralne pozwala na świadomą rezygnację z gotowych rozwiązań, na rzecz znalezienia innych, bardziej optymalnych. Myślenie kreatywne lateralne przypomina nieco szukanie ropy naftowej. Żeby ją znaleźć, zamiast jednego, dużego otworu, należy wiercić liczne otwory w ziemi w różnych miejscach. W ten sposób zwiększamy szansę na jej znalezienie.
Myślenie kreatywne wymaga większego wysiłku i nic nie obiecuje, nawet najmniejszych rezultatów, ale za to daje nadzieję na lepsze. Z jednej strony możesz nic nie osiągnąć, ale z drugiej możesz odnaleźć naprawdę cenne rozwiązanie!
Jak pobudzić i rozwijać kreatywne myślenie – 5 zasad kreatywnego myślenia
W jaki sposób myśleć kreatywnie? Poznaj 5 zasad:
- Pozwól sobie na humor! Dowcip jest okazją do nowego, świeżego spojrzenia na daną sytuację.
- Nie stosuj zasad, których nie ma! Często sami narzucamy sobie ograniczenia, choć nikt od nas tego nie oczekuje. Zupełnie niepotrzebnie!
- Uważaj na etykietki! Czy mądry nigdy nie może się pomylić? A mistrz ma zawsze rację? Czy można słuchać głupiego? On nigdy nic nie wymyśli? Przypisywane sobie etykietki powodują, że ograniczamy nasze myślenie do zgodnego z wzorem etykietki!
- Zerwij z rutyną! Powtarzając te same czynności, zamykasz się ciągle w tych samych schematach. Czasem przyda się zrobić coś, czego dotychczas nie robiłeś! Być może to „coś” otworzy zupełnie nową perspektywę!
- Obserwuj szczegóły! Spróbuj wczuć się w sytuację innych ludzi, a nawet przedmiotów! Powtarzaj tę czynność, a zaczniesz dostrzegać coraz większą liczbę nowych, z pozoru niezwiązanych ze sobą, rozwiązań i idei.
Osoba myśląc kreatywnie jest osobą twórczą. Cechuje ją najczęściej:
- kwestionowanie status quo
- podważanie przyjmowanych założeń
- ciekawość
- poszukiwanie nowych możliwości
- podejmowanie inicjatywy w większości spraw
- dostrzeganie związków i analogii
- bujna wyobraźnia
- zorientowanie na przyszłość
- skłonność do wizualizacji
- odwaga
- brak lęku przed popełnianiem błędów
Błędne przekonania o kreatywnym myśleniu
Osoby myślące kreatywnie, prezentujące niestandardowe rozwiązania często spotykają się z niezrozumieniem. Jakie są najczęściej powielane błędne przekonania o kreatywnym myśleniu?
- Fantazja i refleksja to strata czasu.
- Rozwiązywanie problemów to sprawa poważna; nie można się przy tym bawić ani żartować.
- Nigdy nie słuchaj swojej intuicji.
- Lepiej zachować tradycję, niż cokolwiek zmieniać.
Umiejętność kreatywnego myślenia jest niezwykle przydatna w wielu dziedzinach życia, także w biznesie!
Kreatywne myślenie przydaje się m.in. w rozwiązywaniu problemów. W jaki sposób? Grupowe rozwiązywanie problemów jest esencją pracy zespołowej. By przebiegało ono sprawnie, a potencjał zespołu przekładał się na innowacyjny wynik, lider powinien czuwać nad równym wkładem intelektualnym członków swojego zespołu. Powinien również umiejętnie korzystać z zasobu, jakim jest kreatywne myślenie. Z jednej strony musi więc nauczyć się takiego porządkowania twórczej pracy zespołu, która zapewnia wysoką jakość wypracowanych rozwiązań. Temu służy wykorzystanie procedury grupowego rozwiązywania problemów oraz technik kreatywnego myślenia. Z drugiej zaś strony efektywny moderator potrafi ominąć pułapki związane z „myśleniem grupowym”. Sama świadomość istnienia tego typu zjawisk ułatwia ten proces.