Czym jest mentoring?

Etymologicznie pojęcie mentorpochodzi z języka greckiego i oznacza „myśliciela”. Pojęcie mentora upowszechniło się w połowie XVIII wieku, a w naszym, dzisiejszym rozumieniu funkcjonuje od lat 70. XX wieku, kiedy to zaczęto mocno propagować równość w miejscach pracy. Dziś mianem mentora określa się osobę o rozwiniętych kompetencjach, godną zaufania i będącą, podobnie jak mistrz, wzorem do naśladowania. Mentoring z kolei oznacza partnerską relację między mistrzem i uczniem, zorientowaną na zdobywanie wiedzy, doświadczenie i rozwijanie pełni swoich możliwości.

Mentoring – błędne przekonania

Mentoring jest dziś odmieniany przez wszystkie przypadki w biznesie i mamy wrażenie, że stał się modnym, ale nie do końca zrozumianym terminem. Wysyp książek i publikacji sprawił, że niby wszyscy wiemy, o co chodzi, ale jest to wiedza powierzchowna i dość intuicyjna. Warto już na początku dowiedzieć się, że mentor NIE JEST:

• osobą odpowiedzialną za problem
• osobą podejmującą decyzje
• doraźnym lekarstwem
• emocjonalną podporą
• osobą zapewniającą źródła finansowania
• skarbnicą wiedzy
• specjalistą od wszystkiego
• osobą dokonującą subiektywnych ocen

Jak wygląda proces mentoringu?

No dobrze, ale jak wygląda proces mentoringu? Ten możemy rozpisać na trzy fazy:

1. Inicjacji – w której następuje rozpoczęcie procesu, określenie oczekiwań mentee, poznawanie się.
   
   Sesja zero to sesja, na której ustalane są oczekiwania, formułowane cele, uzgodnienie i podpisanie kontraktu.
   
   
2. Dojrzałej wymiany – to realizacja sformułowanych w fazie pierwszej celów i oczekiwań uczących się. Odbywa się wg metody GROW:

•  Goals – jasno określony rezultat spotkania
•  Reality  – wspólnie zdefiniowany problem
•  Options – lista możliwych rozwiązań, ułatwienie pracownikowi samodzielnego rozwiązania problemu
•  Wrap up – ustalenie, jaki jest plan działania

3. Rozstania – ewaluacja całości, podsumowanie efektów, rozmowa o planach rozwojowych.

 Role Mentora

Mentor może pełnić następujące role:

• Autorytet – Wzór do naśladowania, wzbudza szacunek, w nauczaniu przekazuje ukryte zasady, role i wartości, inspiruje, kieruje procesem kształcenia podopiecznego, udziela informacji, wskazówek wykorzystując specjalistyczną wiedzę, umiejętności i bogate doświadczenie.
• Dobry rodzic – Wzór do naśladowania zapewniający wsparcie, opiekę, zainteresowanie, wyjaśnienia, pomoc w rozwijaniu pewności siebie i szacunku dla samego siebie.
• Doradca – Pomaga podopiecznemu dając wskazówki, służąc radą. Pomaga podopiecznemu wyznaczyć cele, zaplanować ich realizację, wskazuje możliwości rozwoju, pomaga uczniowi w akceptacji potrzeby zmian, poprawy.
• Ewaluator – Monitoruje postępy podopiecznego, pobudza do samooceny, prowadzi ewaluację jego działań, bezstronnie ocenia postępy i analizuje błędy.
• Lider – Naucza i ocenia, wyznacza zadania, określa ich cele, wskazuje, w jaki sposób najlepiej je osiągnąć, stymuluje i zachęca do poprawienia wyników, kształtuje motywacje w podopiecznym, uczy samodzielności i odpowiedzialności za realizowane zadania, wspiera w dokonywaniu istotnych zmian, prowadzi podopiecznego w odkrywaniu jego osobistych i zawodowych aspiracji, możliwości rozwoju.
• Nauczyciel – Zapewnia ustalanie szczegółowych etapów, sprawdzanie zrozumienia i działań, pomoc w opanowywaniu i wdrażaniu umiejętności związanych z samodzielnym uczeniem się: samoświadomości, zbierania informacji, podejmowania działania, radzenia sobie ze zmianami.
• Słuchacz – Okazuje zainteresowanie podopiecznemu, proponuje podopiecznemu wsparcie, jest zawsze dostępny dla podopiecznego, słucha ze współczuciem, jeśli zaistnieje potrzeba.

Na podstawie tych ról w mentoringu możemy ogólnie przyjąć, że mentor jest:

• Wyjątkowo dobrym słuchaczem.
• Osobą dostrzegającą problemy.
• Dobrym przewodnikiem, facylitatorem.
• Osobą udzielającą rad wynikających z doświadczenia.
• Osobą proponującą opcje działania.
• Osobą pomocą w określaniu zasobów.
• Osobą świadomą własnych ograniczeń.
• Osobą kompetentną bądź znającą kogoś takiego.
• Osobą wiarygodną, która umie współodczuwać w podopiecznym.