Kandydacie – nie bój się pytać! O co zapytać podczas rozmowy rekrutacyjnej?

Rozmowa rekrutacyjna – rozmowa dwóch stron

O temacie pytań z perspektywy kandydata w trakcie rozmowy rekrutacyjnej porozmawialiśmy z Martą Kwiatkowską-Kujawą – Konsultantką ds. Rekrutacji w Integra Consulting Poland.

Faktycznie, nie raz spotkałam się z przekonaniem kandydatów, którzy idąc na rozmowę rekrutacyjną, wychodzili z założenia, że to czas dla potencjalnego pracodawcy, w którym będzie zadawać im pytania, oceniać ich wiedzę i kompetencje. Jest to zdecydowanie błędne podejście, które na szczęście jest coraz rzadsze. W końcu tak jak pracodawcy wybierają przyszłych pracowników, tak i kandydaci podejmują decyzję, czy z daną firmą chcą się związać i w niej pracować.Rozmowa rekrutacyjna to okazja do wzajemnego poznania. To czas zarówno dla pracodawcy na poznanie kandydatów, jak i dla samych kandydatów, którzy z jednej strony mogą przedstawić i zareklamować swoją osobę, opowiedzieć o swoich doświadczeniach, sukcesach, z drugiej mają okazję do zadawania pytań, zebrania informacji, które mogą być dla nich kluczowe w podjęciu trafnych decyzji. Dzięki temu minimalizują ryzyko ewentualnych późniejszych rozczarowań. Warto, by kandydaci korzystali z tej możliwości.

O co warto pytać na rozmowie rekrutacyjnej?

To ważne, aby przed rozmową rekrutacyjną się przygotować, zrobić research – dokładnie poznać ofertę pracy, a także – profil firmy, do której aplikujemy. Warto przemyśleć, o co zapytać, jakich informacji nam brakuje. Osoby, które bardzo się stresują, a w ferworze rozmowy zapominają, o co chciały zapytać – dobrze, jeśli te pytania przygotują sobie wcześniej i je sobie zapiszą.

A o co warto pytać na rozmowie rekrutacyjnej?

Zacznę o tego, że zdecydowanie warto pytać – po to, by przed podjęciem decyzji o ewentualnej współpracy mieć komplet wszystkich niezbędnych informacji.Dla każdego kandydata co innego jest ważne – ale niezależnie od stanowiska, o które się ubiega, powinno się doprecyzować profil i zakres obowiązków, dopytać o to, jak wygląda dzień pracy na tym stanowisku, bo sama nazwa może być myląca – a zakres obowiązków oraz odpowiedzialności, mimo takiej samej nazwy stanowiska, może mocno się różnić w zależności od firmy.Warto na pewno zapytać, skąd potrzeba rekrutacji (czy chodzi o rozwój działu, stworzenie nowego stanowiska, czy być może zmiany wewnętrzne?), jak wygląda dział, do którego aplikujemy oraz jego struktura.Jeżeli konkretne godziny pracy, możliwość pracy zdalnej czy praca bez wyjazdów służbowych są dla nas istotne, nie zapomnijmy wspomnieć o tym aspekcie i to doprecyzować.Warto dopytać także o to, jak będzie wyglądał proces rekrutacji, o to ile etapów jest przewidzianych oraz jak będzie wyglądał ich przebieg. Zdarzają się rekrutacje, które kończą się na jednym spotkaniu i takie, które są rozbudowanymi, wieloetapowymi procesami, trwającymi nawet kilka miesięcy.

Czy na pewno tu pasuję? O onboardingu i kulturze organizacyjnej na rozmowie kwalifikacyjnej

Inne, często pomijane przez kandydatów pytanie, dotyczy procesu onboardingu. To jeden z kluczowych etapów związanych z rozpoczęciem nowej pracy i wdrożeniem do obowiązków. Zapytajmy też o przykładowe projekty realizowane przez dział, w którym mamy pracować. Pozwoli to już na początku zorientować się, czy firma realizuje interesujące z perspektywy kandydata projekty, posiada określone zasoby i działa w sposób zgodny z jego wymaganiami. Na etapie rekrutacji ważna jest transparentność, precyzja w komunikacji i urealnianie oczekiwań obu stron. A takie pytania pozwolą uniknąć niepotrzebnych rozczarowań.

Na poziom dopasowania kandydata i organizacji wpływa też kultura organizacyjna. Kulturą organizacyjną nazywamy normy, wartości i zachowania charakterystyczne dla danej organizacji. Wiedząc, co jest dla nas ważne, jakie są nasze potrzeby, wartości – należałoby wybadać, czy są one spójne z tym, w jaki sposób funkcjonuje firma. Odpowiednie dopasowanie pracownika i pracodawcy ma ogromne znaczenie i może być powodem do satysfakcji ze współpracy lub rozczarowania obu stron.

Porozmawiajmy o pieniądzach

Chociaż trend dodawania do ogłoszeń o pracę widełek z zarobkami staje się coraz popularniejszy, to wciąż większość ofert pozostaje bez tej kluczowej informacji. Kiedy warto pytać o finanse?

To dla wielu kandydatów wciąż trudny temat, bo nie do końca wiedzą, kiedy warto tę kwestię poruszyć. Wychodzę z założenia, że o finansach warto rozmawiać od razu, jeżeli taka informacja nie jest wyszczególniona w ogłoszeniu, po to, aby do projektu zapraszać te osoby, które wpisują się w zaplanowany budżet i których kandydatura nie zostanie odrzucona ze względów na finanse. Wielokrotnie słyszałam od kandydatów historie o tym, że brali udział w kilkuetapowych rekrutacjach, gdzie na ostatnim etapie okazywało się, że różnice oczekiwań względem oferty, którą otrzymywali były na tyle bardzo duże, że nie decydowali się na przyjęcie oferty. To strata czasu i energii dla każdej ze stron.

O czym nie mówić podczas rozmowy rekrutacyjnej?

Podczas rozmowy kwalifikacyjnej pracodawca nie może pytać m.in. planowane macierzyństwo, stan zdrowia, poglądy polityczne, religijne czy orientację seksualną. A czy są pytania lub odpowiedzi, których kandydaci powinni się wystrzegać?

Na pewno nie warto zadawać pytań, które mogą sugerować nasze nieprzygotowanie do spotkania, tj. tych wskazujących na niezapoznanie się z ogłoszeniem, ofertą firmy. Zadawanie pytań, na które odpowiedzi są ogólnodostępne i możemy znaleźć na głównej stronie firmy, do której aplikujemy, może wskazywać, że nasza aplikacja była z przypadku i nie włożyliśmy za dużo energii, żeby zapoznać się z miejscem, do którego aplikujemy.Warto również zwrócić uwagę na to, w jaki sposób wypowiadamy się o poprzednim pracodawcy lub przełożonym, szczególnie w sytuacji, w której rozstanie nie przebiegało w dobrej atmosferze. Zadbajmy, by nie poniosły nas emocje, odpowiadajmy rzeczowo i dyplomatycznie.

Kiedy zadawać pytania? Zazwyczaj pod koniec rozmowy rekruterzy zostawią czas na pytania od kandydata – warto go dobrze wykorzystać. Jeśli, poza pytaniami, które przygotowaliśmy wcześniej, pojawiają się kolejne, w trakcie rozmowy, możemy je oczywiście zapisać i zostawić na koniec spotkania, jednak nic nie stoi na przeszkodzie, aby rozmowa rekrutacyjna była dialogiem. Ważne jednak, aby nie przerywać gwałtownie toku wypowiedzi drugiej osoby, aby „flow” rozmowy toczył się możliwie naturalnie, otwarcie i w dobrej atmosferze.

Przyjęło się, że rozmowę rozpoczyna osoba rekrutująca, która na początku zazwyczaj opowie nam więcej o ofercie, a następnie jako pierwsza rozpocznie zadawać pytania, zostawiając w dalszej części przestrzeń na pytania od kandydata.Jeżeli jednak chcemy coś doprecyzować lub dopytać w trakcie – nic nie stoi na przeszkodzie, żeby to zrobić. Każda rozmowa wygląda inaczej, bo każdy kandydat czy rekruter są inni. Najważniejsze, aby efektem rozmowy czy spotkania rekrutacyjnego była satysfakcja obu stron i to, że udało się zdobyć niezbędne informacje, na podstawie których można podjąć świadomą i właściwą decyzję.